" Ο ΓΡΥΛΛΟΣ" (Περί του τα άλογα λόγω χρήσθαι
(Αν τα ζώα έχουν λογική)) ΤΟΥ ΠΛΟΥΤΑΡΧΟΥ
Πρόκειται για ένα χιουμοριστικό διάλογο ανάμεσα στον Οδυσσέα του Ομήρου και έναν από τους γητεμένους χοίρους της Κίρκης
"Το θέμα του Γρύλλου είναι, σε πολύ γενικές γραμμές το εξής: ο Οδυσσέας ζητάει από την Κίρκη να επαναφέρει όσους Έλληνες είχε μεταμορφώσει σε ζώα στην ανθρώπινη μορφή τους, ώστε εκείνος να τους πάρει μαζί του στην πατρίδα τους. Η Κίρκη τον συμβουλεύει να συζητήσει πρώτα μαζί τους για να διαπιστώσει αν συμφωνούν και οι ίδιοι και του προτείνει ως συνομιλητή ένα γουρούνι ( τον Γρύλλο ), που χάρη στην δική της παρέμβαση είναι σε θέση να μιλάει. Ο Γρύλλος γνωστοποιεί στον Οδυσσέα την προτίμηση των μεταμορφωμένων ζώων να μην επανέλθουν στην αρχική τους μορφή επειδή είναι πιο ευτυχισμένα στην τωρινή τους κατάσταση. Η επιχειρηματολογία η οποία αναπτύσσεται στηρίζεται στην άποψη ότι τα ζώα διαθέτουν λογική και αρετές που ξεπερνούν τις αντίστοιχες των ανθρώπων. Στο τέλος του έργου η ανατροπή είναι πλήρης: ο Γρύλλος θριαμβεύει, ο πολυμήχανος Οδυσσέας κατατροπώνεται και η σάτιρα παρά τους συχνούς κοινούς τόπους, λειτουργεί αποτελεσματικά χάρη στην έξυπνη χρήση της σοφιστικής…"